Chùa Âng Trà vinh nơi gửi hồn văn hóa Khmer lâu đời

Bên cạnh bảo tàng Khmer, chùa Hang, chùa Cò… thì chùa Âng cũng là một địa điểm du lịch tâm linh nên ghé thăm nếu bạn muốn hiểu hơn về lịch sử văn hóa tín ngưỡng của người dân Trà Vinh. Nét hấp dẫn nào đã đưa chùa Âng trở thành ngôi chùa có vị trí quan trọng bậc nhất trong tâm linh người dân bản địa, bài viết này sẽ giải đáp cho bạn một cách chi tiết nhất!

Toàn cảnh thiết kế ấn tượng của chùa Âng – ngôi chùa tâm linh bậc nhất của người dân Trà Vinh (ảnh sưu tầm)

Vị trí địa lý chùa Âng

Chùa Âng tọa lạc tại khóm 4, phường 8, thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh, Việt Nam. Chùa nằm cách trung tâm thành phố khoảng 5 km, nằm trong khuôn viên thắng cảnh Ao Bà Om, đối diện với Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer của tỉnh.

Lịch sử hình thành chùa Âng

Chùa Âng (tên đầy đủ là chùa Angkorajaborey) được mệnh danh là ngôi chùa lâu đời nhất trong hệ thống chùa Khmer ở Trà Vinh, xây dựng cách đây hơn 10 thế kỷ.

Theo Bảng Di tích lịch sử chùa Âng, thì chùa có từ năm 990 và được trùng tu lần đầu tiên vào năm 1965, tuy nhiên chỉ bằng tre lá. Năm 1842, chùa được xây dựng lại bằng gỗ quý (rui, mè và 60 cây cột), lợp ngói và tường xây. Chùa còn được trùng tu vài lần nữa cho tới khi có được vẻ uy nghi trang nghiêm như hiện tại.

Chùa Âng trong giai đoạn tôn tạo (ảnh sưu tầm)

Ngày 25/8/1994, chùa Âng Trà Vinh đã vinh dự được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Đến năm 2011, chùa được tu bổ, tôn tạo các công trình như: Chính điện, Sala, Tăng xá, thư viện, đường nội bộ trong khuôn viên chùa… theo hướng bảo tồn kiến trúc cổ.

Cấu trúc chùa Âng

Ngôi chùa nổi tiếng Trà Vinh nằm trong khuôn viên có diện tích lớn khoảng 4 ha, có hào nước sâu bao bọc. Là công trình kiến trúc tượng trưng cho hoạt động tâm linh của người dân Trà Vinh, địa điểm du lịch Trà Vinh này được xây dựng theo lối kiến trúc-trang trí chùa Khmer Nam Bộ.

Cổng chùa được xây dựng với ba ngọn tháp ở trên, có đắp hình chằn. Hai bên trụ cổng là hình vũ nữ Kẽn naarr và tượng người đầu chim (ảnh sưu tầm)

Quan sát kĩ cấu trúc chùa Âng, ta có thể thấy các diềm mái đều có hình rồng cách điệu, đầu chúc xuống, thân soãi theo dốc mái, vẩy uốn cong lên. Những kiến trúc này đều được thừa hưởng từ sự thấm nhuần văn hóa Khmer của người dân Nam Bộ trong đời sống tín ngưỡng.

Ngôi chùa như dát vàng rực lên trong nắng sớm (ảnh sưu tầm)

Bên trong chính điện chùa Âng chỉ thờ duy nhất là Phật Thích Ca, như bao ngôi chùa thuộc hệ phái Phật giáo Nam tông Khmer khác. Bệ thờ Phật rộng gần 30 m², tượng Phật chính cao 2,1 m. Xung quanh có khoảng 50 tượng Phật khác nhỏ hơn được tạo tác bằng đá hoặc gỗ.

Khách tham quan ngoài thưởng ngoạn kiến trúc còn thích thú khi được ngắm nhìn các bức tranh vẽ kể lại cuộc đời đức Phật Thích Ca.

Trần chính điện được trang trí bốn bức bích họa lớn theo chủ đề: Phật Thích Ca đản sinh, xuất gia, đắc đạo và nhập niết bàn

Trải qua các giai đoạn lịch sử, chùa Âng vẫn còn lưu giữ nhiều hiện vật cổ quý giá, đặc biệt là bộ kinh Phật được viết trên lá buông. Khuôn viên chùa gây ấn tượng nhờ các hạng mục công trình khác như: trai đường, giảng đường, Tăng xá, Sala, và tháp chứa di cốt của các vị trụ trì… Những công trình này quả thực kết tinh cả nét đẹp lao động và văn hóa của người dân nơi đây.

Không hổ danh là ngôi chùa nối tiếng nhất Trà Vinh, các phẩm nghệ thuật như các tượng thần, tiên nữ, tượng chằn, chim thần, sự tích về Phật Thích Ca… được đầu tư cả về chất lượng và số lượng.

Khu vực niết bàn trang nghiêm nhất chùa Âng (ảnh sưu tầm)

Nhưng những thứ đó dù có ấn tượng đến đâu thì sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật trang trí hình ảnh cảnh trí sắc xảo của văn hoá Khmer và thiết kế lộng lẫy, đầy màu sắc của văn hóa ĂngKor vẫn là đặc điểm tổng thể nổi bật nhất ta có thể cảm nhận được.

Hoạt động tôn giáo

Có vị trí quan trọng trong tâm linh người dân nên chùa Âng thường được ưu ái làm nơi lựa chọn diễn ra các lễ hội truyền thống như Chol Chnam Thmây (lễ mừng Năm mới), Đôlta (lễ cúng ông bà), lớn nhất là Ok Om Bok (lễ cúng trăng),…

Chùa Âng là nơi tu tâm hướng thiện của nhiều Phật tử trong và ngoài tỉnh (ảnh sưu tầm)

Chùa Âng còn là nơi thanh niên Khmer đến tu học, nơi tổ chức các lễ tôn giáo như lễ ban hành giáo lý, lễ Phật đản, lễ nhập hạ, lễ xuất hạ…

Ngắm nhìn kiến trúc độc đáo của nền văn hóa Khmer trong không gian tĩnh lặng văng vẳng tiếng kinh kệ ngân nga, lòng người dẫu có bộn bề đến mấy cũng bỗng chốc lắng lại. Bao nhiêu lo toan phiền muộn như đã được giữ lại sau cánh cổng chùa, chỉ còn không gian nghiêm trang tịch mịch quyện hòa hoàn hảo với cái trầm mặc của thiên nhiên.

Những năm gần đây, chùa còn là một địa điểm du lịch hút khách của Trà Vinh (ảnh sưu tầm)

Trải qua bao thăng trầm từ khi mới hình thành cho đến ngày nay, chùa Âng vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng những người dân bản địa. Cảm không gian văn hóa Khmer xưa rực rỡ một thời từ đó biết trân trọng quá khứ và lịch sử, bạn đã sẵn sàng cho chuyến ngược dòng thời gian thú vị này chưa?